Viêm xoang và viêm mũi dị ứng: Cách phân biệt và điều trị hiệu quả

Viêm xoang là gì?

Viêm xoang là tình trạng viêm nhiễm các xoang cạnh mũi, thường do nhiễm trùng, dị ứng hoặc các yếu tố kích thích từ môi trường. Khi các xoang bị viêm, niêm mạc xoang sẽ sưng lên, tăng tiết dịch và gây tắc nghẽn. Bệnh có thể cấp tính (kéo dài dưới 4 tuần) hoặc mạn tính (kéo dài trên 12 tuần).

Các triệu chứng điển hình của viêm xoang bao gồm: đau nhức vùng mặt, đặc biệt là vùng trán, má hoặc quanh mắt; nghẹt mũi; chảy nước mũi đặc, có màu vàng hoặc xanh; giảm khứu giác; ho, đặc biệt là vào ban đêm; cảm giác nặng mặt và đau đầu. Trong một số trường hợp, bệnh nhân có thể sốt nhẹ và mệt mỏi.

Viêm mũi dị ứng là gì?

Viêm mũi dị ứng là phản ứng quá mức của hệ miễn dịch với các tác nhân gây dị ứng như phấn hoa, bụi nhà, lông thú nuôi hoặc nấm mốc. Khi tiếp xúc với dị nguyên, cơ thể sẽ giải phóng histamin gây ra các triệu chứng dị ứng.

Triệu chứng thường gặp của viêm mũi dị ứng bao gồm: hắt hơi liên tục thành tràng dài; ngứa mũi, ngứa mắt; chảy nước mũi trong như nước lã; nghẹt mũi; đỏ mắt và chảy nước mắt. Các triệu chứng này thường xuất hiện theo mùa (nếu dị ứng phấn hoa) hoặc quanh năm (nếu dị ứng với bụi nhà, lông thú).

Phân biệt viêm xoang và viêm mũi dị ứng

Mặc dù có một số triệu chứng tương đồng như nghẹt mũi, chảy nước mũi, nhưng viêm xoang và viêm mũi dị ứng có nhiều điểm khác biệt rõ rệt. Viêm xoang thường gây đau nhức vùng mặt, dịch mũi đặc có màu, trong khi viêm mũi dị ứng chủ yếu gây ngứa mũi, hắt hơi và dịch mũi trong.

Thời gian kéo dài triệu chứng cũng là yếu tố quan trọng để phân biệt. Viêm mũi dị ứng thường xuất hiện ngay sau khi tiếp xúc với dị nguyên và giảm dần khi tránh tiếp xúc. Trong khi đó, viêm xoang thường kéo dài nhiều ngày, thậm chí nhiều tuần nếu không được điều trị đúng cách.

Điều trị và phòng ngừa

Đối với viêm xoang, điều trị chủ yếu là dùng kháng sinh (nếu do vi khuẩn), thuốc giảm phù nề, thuốc xịt mũi corticosteroid và rửa mũi bằng nước muối sinh lý. Trường hợp viêm xoang mạn tính không đáp ứng với điều trị nội khoa có thể cần can thiệp phẫu thuật.

Viêm mũi dị ứng được kiểm soát bằng cách tránh tiếp xúc với dị nguyên, dùng thuốc kháng histamin, thuốc xịt mũi corticosteroid và liệu pháp miễn dịch (đối với trường hợp nặng). Giữ vệ sinh môi trường sống, sử dụng máy lọc không khí và đeo khẩu trang khi ra ngoài là những biện pháp phòng ngừa hiệu quả.

Dù là viêm xoang hay viêm mũi dị ứng, việc phát hiện sớm và điều trị đúng cách sẽ giúp kiểm soát tốt các triệu chứng, ngăn ngừa biến chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống. Khi có các triệu chứng kéo dài hoặc nghi ngờ, nên thăm khám với bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán chính xác và tư vấn phác đồ điều trị phù hợp.