Viêm amidan cấp: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
Định nghĩa Viêm Amidan Cấp
Viêm amidan cấp là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở amidan, kéo dài dưới 2 tuần. Amidan là hai khối mô lympho nằm ở hai bên phía sau họng, đóng vai trò quan trọng trong hệ miễn dịch của cơ thể. Khi bị viêm, amidan sưng to, gây đau và khó chịu cho người bệnh. Tình trạng này thường do nhiễm trùng bởi virus hoặc vi khuẩn.
Nguyên nhân gây Viêm Amidan Cấp
Nguyên nhân chính của viêm amidan cấp bao gồm:
- Virus: Adenovirus, virus cúm, Epstein-Barr virus (EBV) là những tác nhân thường gặp.
- Vi khuẩn: Streptococcus pyogenes (liên cầu khuẩn nhóm A) là nguyên nhân phổ biến nhất gây viêm amidan do vi khuẩn.
Triệu chứng của Viêm Amidan Cấp
Bệnh nhân viêm amidan cấp thường có các triệu chứng sau:
- Sốt cao, có thể lên đến 39-40 độ C.
- Đau họng, khó nuốt, cảm giác vướng víu ở cổ họng.
- Hôi miệng do sự tích tụ của vi khuẩn và tế bào chết.
- Nổi hạch cổ, sưng đau khi sờ vào.
Chẩn đoán Viêm Amidan Cấp
Để chẩn đoán viêm amidan cấp, bác sĩ sẽ:
- Thăm khám lâm sàng: Kiểm tra amidan sưng, đỏ, có thể có mủ trắng trên bề mặt.
- Xét nghiệm: Xét nghiệm nhanh GABHS để phát hiện liên cầu khuẩn nhóm A, cấy dịch họng nếu cần thiết, hoặc chụp CT trong trường hợp nghi ngờ biến chứng.
Biến chứng của Viêm Amidan Cấp
Nếu không được điều trị kịp thời, viêm amidan cấp có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như:
- Viêm cầu thận cấp: Một biến chứng hiếm gặp nhưng nghiêm trọng, có thể dẫn đến suy thận.
- Áp xe quanh amidan: Tình trạng nhiễm trùng lan rộng, tạo thành ổ mủ quanh amidan, cần can thiệp phẫu thuật.
- Viêm màng não: Rất hiếm nhưng có thể xảy ra nếu nhiễm trùng lan đến não.
Điều trị Viêm Amidan Cấp
Phương pháp điều trị viêm amidan cấp phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh:
- Kháng sinh: Được chỉ định nếu nguyên nhân là do vi khuẩn, thường là penicillin hoặc amoxicillin.
- Giảm đau và hạ sốt: Paracetamol hoặc ibuprofen có thể được sử dụng để giảm các triệu chứng.
- Cắt amidan: Chỉ định trong trường hợp viêm amidan tái phát nhiều lần hoặc có biến chứng.
Phòng ngừa Viêm Amidan Cấp
Để phòng ngừa viêm amidan cấp, cần:
- Vệ sinh họng miệng sạch sẽ, đánh răng ít nhất 2 lần/ngày và súc họng bằng nước muối.
- Tiêm phòng vắc xin cúm hàng năm để giảm nguy cơ nhiễm virus.
- Tránh tiếp xúc gần với người đang bị viêm họng hoặc viêm amidan.